Gujarati News

નવી દિલ્‍હી, તા.૧: પેટ્રોલ અને ડીઝલ સહિતની અમુક ચીજવસ્‍તુઓ પરની ડ્‍યુટીમાં ઘટાડાને કારણે ચાલુ નાણાકીય વર્ષમાં કેન્‍દ્રની એક્‍સાઈઝ અને કસ્‍ટમ્‍સ ડ્‍યુટીની વસૂલાત રૂ. ૮૦,૦૦૦ કરોડથી ઘટીને રૂ. ૧ લાખ કરોડથી ઓછી થઈ શકે છે. નાણાકીય વર્ષ ૨૦૨૩ ના બીજા ક્‍વાર્ટરમાં, ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળાની તુલનામાં કસ્‍ટમ ડ્‍યુટી વસૂલાતમાં ૭ ટકા અને એક્‍સાઇઝ ડ્‍યુટીમાં ૧૯ ટકાનો ઘટાડો થયો છે. પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં ગ્રોસ ટેક્‍સ રેવન્‍યુ કલેક્‍શનમાં ૧૭.૬ ટકાનો વધારો થયો છે.

કંટ્રોલર જનરલ ઓફ એકાઉન્‍ટ્‍સ દ્વારા જારી કરાયેલા આંકડા અનુસાર, કેન્‍દ્ર સરકારને એપ્રિલ-સપ્‍ટેમ્‍બર દરમિયાન એક્‍સાઈઝ ડ્‍યુટીમાંથી રૂ. ૧,૩૯,૮૭૪ કરોડની આવક મળી હતી જે ગયા વર્ષના સમાન સમયગાળામાં રૂ. ૧,૭૧,૬૮૪ કરોડ હતી. એ જ રીતે, પ્રથમ અર્ધવાર્ષિક ગાળામાં કસ્‍ટમ્‍સ કલેક્‍શન રૂ. ૮૬,૨૬૭ કરોડ હતું જે એક વર્ષ અગાઉના સમાન સમયગાળામાં રૂ. ૯૨,૬૫૩ કરોડ હતું. બજેટમાં સરકારે એક્‍સાઈઝ ડ્‍યુટીમાં રૂ. ૩.૩૫ લાખ કરોડ અને કસ્‍ટમ ડ્‍યુટીમાં રૂ. ૨.૧૩ લાખ કરોડનો અંદાજ મૂકયો હતો.

એક વરિષ્ઠ સરકારી અધિકારીએ બિઝનેસ સ્‍ટાન્‍ડર્ડને જણાવ્‍યું હતું કે, ‘આબકારી જકાત સંગ્રહ મુખ્‍યત્‍વે ડીઝલના વેચાણ દ્વારા ફાળો આપે છે, તેથી મે મહિનામાં પેટ્રોલ અને ડીઝલ પરના સેસમાં ઘટાડો ચાલુ નાણાકીય વર્ષના અંદાજ કરતાં સ્‍પષ્ટ ઘટાડો દર્શાવે છે. જો કે, વર્તમાન સ્‍તરેથી કસ્‍ટમ ડ્‍યુટી વસૂલાતમાં થોડો સુધારો થઈ શકે છે, જે વસૂલાતમાં અછતના અંતરને થોડો ઓછો કરી શકે છે.

તેમણે સંકેત આપ્‍યો હતો કે કસ્‍ટમ્‍સ ડ્‍યુટી અને એક્‍સાઈઝ ડ્‍યુટીના વલણો કેટલાક પરોક્ષ કર વસૂલાતને અસર કરશે નહીં કારણ કે સેન્‍ટ્રલ ગુડ્‍સ એન્‍ડ સર્વિસ ટેક્‍સ સતત વધી શકે છે અને વસૂલાતમાં ઘટાડાને ભરવા માટે સક્ષમ હશે. સપ્‍ટેમ્‍બરમાં જીએસટી કલેક્‍શન સતત સાતમા મહિને રૂ. ૧.૪ લાખ કરોડથી વધુ રહ્યું છે.

બેંક ઓફ બરોડાના ચીફ ઈકોનોમિસ્‍ટ મદન સબનવીસે જણાવ્‍યું હતું કે, ‘મહેસૂલ મોરચે, કોર્પોરેટ ટેક્‍સ કલેક્‍શન ૨૧.૭ ટકા અને વ્‍યક્‍તિગત ઈન્‍કમ ટેક્‍સ કલેક્‍શન ૨૫.૯ ટકા વધવા સાથે ગ્રોસ ટેક્‍સ કલેક્‍શન ૧૭.૬ ટકા વધ્‍યું છે. જો કે, કસ્‍ટમ્‍સ અને એક્‍સાઈઝ ડ્‍યુટી વસૂલાતમાં ઘટાડો થયો છે, જેના કારણે એકંદર કર વસૂલાતની વળદ્ધિ ધીમી પડી છે. આ વલણ ચાલુ રહેવાની શકયતા છે કારણ કે સરકાર ઇંધણ પરની આબકારી જકાત વધારવા માટે વલણ ધરાવતી નથી અને વૈશ્વિક કોમોડિટીના ભાવ અને કરપાત્ર આયાતમાં ઘટાડો તરફ દોરી જશે.

૪ નવેમ્‍બર, ૨૦૨૧ના રોજ, સરકારે પેટ્રોલ પર પ્રતિ લિટર ૫ રૂપિયા અને ડીઝલ પર ૧૦ રૂપિયા પ્રતિ લિટર એક્‍સાઇઝ ડ્‍યુટી ઘટાડી હતી. આ પછી, ૨૧ મે, ૨૦૨૨ ના રોજ, પેટ્રોલ પર ૮ રૂપિયા અને ડીઝલ પર ૬ રૂપિયા પ્રતિ લિટર ડ્‍યૂટી ઘટાડવાની જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.