Gujarati News

નવી દિલ્હી, : નોર્વેની નોબેલ સમિતિએ આ વર્ષના નોબલ શાંતિ પુરસ્કારથી વર્લ્ડ ફૂડ પ્રોગ્રામને સન્માનિત કર્યું છે. ભૂખની સમસ્યાનો સામનો કરવા માટે આ સંસ્થા દ્વારા કરવામાં આવેલા નોંધપાત્ર પ્રયાસો હેઠળ આ સન્માન આપવામાં આવ્યું છે. વર્ષ ૨૦૨૦ માં, કોવિડ -૧૯ રોગચાળા સાથે, ડબ્લ્યુએફપીએ ભૂખને કારણે મૃત્યુ પામનારાઓની સંખ્યામાં વધારો થતાં તેના પ્રયાસો વધુ તીવ્ર બનાવી દીધા. ગયા વર્ષે ઇથોપિયાના વડા પ્રધાન એ.બી.અહમદ અલીને આ સન્માન આપવામાં આવ્યું હતું. આ વર્ષે ૩૦૦થી વધુ વ્યક્તિઓ અને સંસ્થાઓને નોબેલ શાંતિ પુરસ્કાર માટે નામાંકિત કરવામાં આવ્યા હતા. આ સન્માન માટે આ ચોથી વખત આટલી મોટી સંખ્યામાં નામાંકન થયું છે. આ સંસ્થા વિશ્વની સૌથી મોટી માનવતાવાદી સંસ્થા છે જે ભૂખ અને ખોરાકની સલામતીની સમસ્યાનું સમાધાન કરે છે. ૨૦૧૯ માં, ડબ્લ્યુએફપીએ ૮૮ દેશોમાં આશરે ૧૦૦ મિલિયન લોકોને સહાય પૂરી પાડી હતી, જેઓ ગંભીર ભૂખમરોનો ભોગ બન્યા હતા. વર્લ્ડ ફૂડ પ્રોગ્રામ એટલે કે ડબ્લ્યુએફપી ભૂખમરો મિટાવવા અનવે ખાદ્ય સુરક્ષા પર કેન્દ્રિત સંયુક્ત રાજ્ય એજન્સી છે. વિશ્વભરમાં જરૂરીયાતમંદો સુધી પહોંચીને તે ખાદ્ય વસ્તુ પ્રદાન કરે છે. તે ગૃહ યુદ્ધ અને કુદરતી આફતો જેવી કટોકટીઓમાં પણ ખૂબજ સક્રિય છે.

આ એવોર્ડ માટે કતારમાં વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનનું નામ પ્રથમ હતું અને બીજું ક્લાઇમેટ એક્ટિવિસ્ટ ગ્રેટા થનબર્ગનું નામ હતું. શાંતિના નોબેલ પુરસ્કારની નામોની યાદીમાં કુલ ૩૧૮નો સમાવેશ કરવામાં આવ્યો હતો. અત્રે ઉલ્લેખનીય છે કે આ એવોર્ડ માટે કોઈપણ નોમિનેશન મોકલી શકે છે અને નોબેલ સમિતિ દ્વારા કોઈ ઔપચારિક સૂચિ જારી કરવામાં આવતી નથી.

નોર્વેની સમિતિ આ નામોની ચર્ચા કર્યા પછી વિજેતાની પસંદગી કરે છે. ગયા વર્ષે ઇથોપિયાના વડા પ્રધાન એબી અહેમદ અલીને ૨૦૧૯નો નોબલ શાંતિ પુરસ્કાર મળ્યો હતો. પડોશી એરિટ્રીયા સાથે સરહદ વિવાદના સમાધાન માટે તેમને આ સન્માન આપવામાં આવ્યું હતું. ૨૦૨૧ના નોબલ શાંતિ પુરસ્કાર માટે અમેરિકાના હાલના રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પનું નામ મોકલવામાં આવ્યુ છે. આ અગાઉ અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાષ્ટ્રપતિ બરાક ઓબામાનું પણ વર્ષ ૨૦૦૯માં સન્માન કરવામાં આવ્યું હતું.

મહામારી કોવિડ -૧૯ ના ભરડા દરમિયાન વર્ષ ૨૦૨૦ માટે વર્લ્ડ હેલ્થ ઓર્ગેનાઇઝેશનની દાવેદારી એવોર્ડ માટે ખૂબજ મજબૂત છે. સંયુક્ત રાષ્ટ્રની એજન્સી ડબ્લ્યુએચઓની રચના ૧૯૪૮માં વૈશ્વિક સ્વાસ્થ્ય જાળવવા માટે કરવામાં આવી હતી. તેના ૭૦૦૦થી વધુ લોકો ૧૫૦ દેશોની ઓફિસ, ૬ પ્રાદેશિક કચેરીઓ અને તેના જિનીવા મુખ્યાલયમાં કાર્ય કરે છે.

સતત બીજા વર્ષે સ્વીડિશ જળવાયુ પરિવર્તન કાર્યકર્તા ગ્રેટા થનબર્ગને આ સન્માન માટે નામાંકિત કરાયા છે. સ્વીડિશ સાંસદોએ તેમના પ્રયત્નો માટે ૧૭ વર્ષીય થનબર્ગનું નામ આપ્યું છે. થનબર્ગે સાંસદોને વાતાવરણ સંબંધિત અસરકારક પગલાં લેવા હાકલ કરી હતી અને યુવાનોને પ્રદર્શન માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા હતા. ૨૦૨૦ ના શાંતિના નોબેલ પ્રાપ્ત કરનારાઓની યાદીમાં પ્રથમ ત્રણ નામોમાં ન્યુઝિલેન્ડના વડા પ્રધાન જેસિન્ડા આર્ડર્નનું નામ છે. ૨૦૧૯માં ચર્ચ પર થયેલા આતંકવાદી હુમલા તેમજ કોવિડ -૧૯ સામે લડવામાં વડા પ્રધાન આર્ડર્નના પ્રતિસાદ બાદ તેમનું નામ આ સન્માન માટે આગળ મોકલવામાં આવ્યું છે. સ્વીડિશ શોધક આલ્ફ્રેડ નોબેલની પાંચમી પુણ્યતિથિથી દર વર્ષે ૧૦ ડિસેમ્બરે વિવિધ ક્ષેત્રોમાં નોંધપાત્ર યોગદાન આપવા બદલ આ સન્માન આપવામાં આવે છે. આલ્ફ્રેડ નોબલે વિસ્ફોટક ડાયનામાઇટની શોધ કરી હતી. તેમની શોધનો ઉપયોગ યુદ્ધમાં થવાના કારણે તેઓ ખૂબ નાખુશ હતા. આના પ્રાયશ્ચિત રૂપે તેમણે તેમની વસિયતમાં નોબેલ પુરસ્કારોની વ્યવસ્થા કરી હતી. તેમણે તેમની વસિયતમાં લખ્યું હતું કે તેમની મોટાભાગની સંપત્તિ એક ફંડમાં રાખવામાં આવે અને તેના વાર્ષિક વ્યાજથી માનવજાત માટે ઉત્કૃષ્ટ યોગદાન આપનારાઓનું સન્માન કરવામાં આવે. પ્રથમ નોબેલ પારિતોષિક વર્ષ ૧૯૦૧ માં ભૌતિકશાસ્ત્ર, રસાયણશાસ્ત્ર, દવા, સાહિત્ય અને શાંતિ ક્ષેત્રોમાં એનાયત કરવામાં આવ્યા હતા. ત્યારે આલ્ફ્રેડ નોબેલની પાંચમી પુણ્યતિથિ હતી.