તુમ્હારે પરિવાર,માતા પિતા, સમાજ ઔર દેશકો તુમસે કંઇ અપેક્ષાયેં હૈં જો તુમ્હે પૂરી કરની હોગી. ઇસલિયે ખૂબ ચિત્ત લગાકર બરાબર પઢના ઔર તૈયાર હો જાઓ. સુનો, યહ યાદ રખના કિ,
પઢોગે લિખોગે તો હોઓગે સાહેબ,
ખેલોગે કૂદોંગે તો હોઓગે ખરાબ.
ભારતવર્ષ વિશ્વભરકા ગુરૂ થા, હૈ, ઔર રહેેગા
જયરામભાઇ કે ભાઇ પ્રભુભાઇને કહાઃ- ગુરૂદેવ! ઔર દેશોમે ઇતને અસંખ્ય ધર્મ, સંપ્રદાય ઔર ઇતને અસંખ્ય સ્વરૂપકે દેવ દેવિયાં નહીં હૈ. ઉનકે તો એક હી ઇસાહી ધર્મ વ એક હી ઇસા મસીહ ભગવાન હૈ. મુસ્લીમ બિરાદરોંકે ભી એક હી ધર્મ વ એક હી અલ્લાહ પયગમ્બર હૈં.
હમારે યહાં તો તેંતીસ કોટિ દેવદેવિયા હૈ.કિતને વિભિન્ન સ્વરૂપ વ નામકે હૈં! ? ધર્મ ઔર સંપ્રદાય ભી ઇતને હૈં કિ હમેં તો ઉન સબકે નામ તક માલૂમ નહીં હૈં. ઔર ભી આશ્ચર્યકી ખાત યહ હૈ કિ ઇન સારે વિભિન્ન ધર્મ વ સંપ્રદાયકો હિંદુ ધર્મ યા સનાતનધર્મ કે નામસે હી જાના,પહચાના વ કહા સુના જાતા હૈ.
શ્રીગુરૂદેવઃ- વૈદિક સનાતન ધર્મ અનાદિ ઔર સનાતન હૈ. આજકે પ્રચલિત વિભિન્ન મત, સંપ્રદાય ઔર ધર્મ તથા ઉનકે પોષક ગ્રંથ ઇત્યાદિ તો અભી મહાપુરૂષોકે દ્વારા દેશકાલકો લેકર સર્જન કિયે ગયે હૈં. લેકિન વૈદિક સનાતનધર્મ તો અનાદિ હૈ. ઉસકા મૂલ ગ્રંથ શ્રી વેદભગવાન ભી અનાદિ હૈ.ઉન્હીં કે આધાર પર સર્વ ઉપનિષદ, સ્મૃતિ, પુરાન, આદિકા નિર્માણ હુઆ હૈં.
દેખો, યહ દૃઢ વિશ્વાસ રખના કિ વેદ અનાદિ હૈં. સનાતન હેં. અર્થાત શુરૂસે લગાકર અંત તક જો હંમેશા સાથ હી રહતા હૈ, જિસકા ન કભી અંત હૈ, ન કભી આદિ હૈ.મૈ નિશ્ચિત માનતા હૂં કિ ભિન્ન ભિન્ન દેશોંકે ધર્મ વ સંસ્કૃતિમે સનાતન વેદકા હી પ્રકાશ હૈ.
વેદપુરાણોંમેં કહીં ભી હિદુ શબ્દ હૈ નહીં. ઇસ દેશકા આર્યાવર્ત નામ થા ઔર દેશકી પ્રજા આર્ય થી.સ્ત્રી અપને પતિકો ''આર્યુપુત્ર''કા ઔર પુરૂષ અપની પત્નીકો ''આર્યે''કા સંબોધન કરતે થે.
ઇસા મસીહકે જન્મકે ભી બહુત પૂર્વકાલમેં આર્યપ્રજા ગ્રીક, ઇજિપ્ત, બેબિલોન, ઇત્યાદિ સ્થાનવિશેષકી ઓર જાતીથી ઔર વહાંકે પ્રવાસી ભી આર્યાવર્તમેં આતે થે. ઇસ પ્રવાસયાત્રામેં સિધુ નદીકો પાર કરના પડતી થી. અગ્નિ એશિયામેં ભી આર્યજાતિ થી.આર્યોકે લવદેશકો આજ લાઓસ કહા જાતા હૈ. શ્યામકો થાઇલેન્ડ, ઔર કમ્બુજકો કંબોડિયા કહતે હૈં. જાવા, સુમાત્રા, મલયેશિયા, ઇન્ડોનેશિયા આદિ દેશોંમે આર્યજાતિ વ્યાપારકે હેતુ બસી હુઇ થી. અપની સંસ્કૃતિ, કલા, ઇત્યાદિકો ભી વહાં પહુચા દિયે થે.ઉનકી ભાષા સંસ્કૃત થી. સંસ્કૃત દેવ ભાષા હૈ. કયોકિં વહી એક સંપૂર્ણ ભાષા હૈ. સિન્ધુકા અર્થ હોતા હૈ સમુદ્ર. સિધુ નદી અત્યંત વિશાલ તથા સદા ભરી ભરી રહતી હૈ. ઇસ કારણસે આર્યોને સિંધુ નામ રખા થા.
ગ્રીક લોગોંને અપની ભાષામેં ઉસકા નામ રીવર ઇન્ડુ કહ દિયા. ઇન્ડુ નદી જિસ દેશમેં હૈ ઉસ દેશકો ઇન્ડિયા કહને લગેં. ઇન્ડિયામેં રહનેવાલી આર્યપ્રજાકો ઇન્ડિયન કહ દિયા. આરબ વ મુસ્લીમ પ્રજાને ભી અપની ભાષાકે અનુસાર સિન્ધુકા અપભ્રંશ હિન્દુ કર દિયા ઔર હિંન્દુઓકા મુલ્ક હિન્દુસ્તાન ઔર ધર્મ હિંદુધર્મ કહલાયા.
પરાપૂર્વસે સપ્ત સિંધુકા પ્રદેશ આર્યપ્રજાકા પ્રિય પ્રદેશ રહા હૈ. આર્યવર્ત પર પ્રાકૃતિક પ્રકોપ આ રહા હૈ ઐસા જાનકર આર્ય ઋષિમહર્ષિયોંને આર્ય પ્રજાકે સહિત સપ્તસિંધુ પ્રદેશમેં આશ્રય લિયા થા. પ્રકોપકે શાંત હો જાને પર વે સબ પુનઃ અપને સ્થાન પર ગંગાજીકે આસપાસ વ ઉસકે નીચે દૂર પ્રદેશોંમે આ ગયે થે. તબ કિસાની, કારીગરી, કલા ઇત્યાદિ સર્વ ક્ષેત્રોમેં આર્યોને પુનઃ અત્યંત પ્રગતિ કી થી.
રાજા દુષ્યન્તકે મહાપરાક્રમી પુત્ર ભરતકે નામ પરસે આર્યોને અપને આર્યવર્ચ દેશકા દૂસરા નામ ભારતવર્ષ ભી ગૌરવકે સાથ અપનાયા થા ઔર એલાન કિયા થા.
ઇસ પ્રકાર,વૈદિક સનાતન ધર્મકો હી હિંદુધર્મ કહા માના જાતા હૈ. તો,હિંદુધર્મ સનાતન શાશ્વત હૈ ઔર સબસે પ્રાચીન ભી હૈ. જૈન,બુદ્ધ,જરથુસ્ત, બહાઇ, ઇસાહી, ઇત્યાદિ સભી ધર્મકા ઉદભવ હિંદુ ધર્મસે હી હુઆ હૈ.યે સભી ધર્મ મહા-પુરૂષોને સ્વાનુભવ વ સ્વબુદ્ધિકે આધાર પર પ્રતિપાદિત કિયે હૈં.
દેખો પ્રભુભાઇ! મૈને કુરાન બરાબર પઢા હૈ. ''લવહે મહકુઝ'' પઢી હૈ. બાઇબલ પઢા હૈ. ઔર સભીકો બરાબર સમઝા હૈ. લવહેમહકુઝ વેદકા હી અનુવાદ હૈ.દારાને અકબરીમેં ભી ઐસા હી સાફ લિખા હૈ.
ઇસા મસીહને જો ભી વિકાસ સાધ્ય કિયા થા વહુ ભારતમેં સહકર હી કિયા હુઆ થા. અનુભુતિ કરકે જબ ભારતસે ગયે તબ અપને ધર્મકા, અલગ સંપ્રદાયકે નામસે જો ભી સિંદ્ધાંતોકા પ્રચાર કિયા હૈ વે સભી સિદ્ધાંત ભારતકે વેદ તથા ભકિત ઉપાસનાકે હી હૈં.
હમારે યહાં સાધુસંતોકે પૂર્વાશ્રમકે નામ બદલ દિયે જાતે હે.ઇન્હોને ભી ઐસા હી કિયા. ઉન્હોંને બરાબર કહા હૈ કિ પરમાત્માકે અતિરિકત ઔર કોઇ નિર્દોષ નહીં હૈ. ઉપાસના પરમાત્માકી હી કી જા સકતી હૈ. વહી પરકૃપાલુ પરમાત્મા ઇશ્વર હી હમારે સબકે પિતા હૈ.મૈં ઔર હમારે સબકે પરમપિતા એક હો ગયે હૈં કારણ કિ પરમપિતાકો મૈં ને જાના હૈ. પ્રત્યેક મનુષ્ય ઇશ્વરપુત્ર હી હૈ પરંતુ યગ કોઇ જાનતા નહીં હૈ.અનુભવ નહીં કરતા હૈ.ગીતાજીમેં ભી યહી કહા હૈ,''અહ બીજપ્રદઃ પિતા.''
જબ તક હમેં હમારે પિતાકા જ્ઞાન નહી હોતા હૈ તબ તક મુકિત નહી. તબ તક હમ પરમપિતાકે સાથ એક નહીં હો પાતે હૈં. ઇશ્વરીય પદકી પ્રાપ્તિ હમારેભીતર હી હૈ.પરમપિતાકા સ્થાન સબકે ભીનર હૈ હી મૈં પિતામેં પહુંચા હૂં. તુમ મેરેમે શ્રદ્ધા કે માધ્યમસે હોં ઔર ઇસ પ્રકાર મૈં ભી તુમ સબમેં હું.
જિસ પ્રકાર મુઝે પરમપિતાકા દર્શન અનુભવ પ્રાપ્ત હુઆ હૈ ઉસી પ્રકારકા સાક્ષાત્કાર પ્રત્યેક મનુષ્ય કો ભી હોવે જિસ પ્રકાર મૈ એક હો ગયા હું ઉસી પ્રકાર પ્રત્યેક મનુષ્ય ભી પરમપિતાસે ઐકય સાધ્ય કરે.
દેખો, ઐસે હી ઉપદેશ વ સિદ્ધાંતોંકા પ્રતિપાદન ઇસા મસીહને કિયા હૈ. ઉન્હોને ઇન સિદ્ધાંતોકો ભારતમેં રહકર સીખા, જાના ઔર સમઝા થા. ઇતના હી નહીં, અનુભવ કરકે હી ભારતસે અપને વતનકો ગયે થછે.ઉનકે ઉપદેશકા પ્રચાર હોને લગા તબ વહાંકે ધર્મ ગુરૂઓને ઉનકા વિરોધ કિયા થા કિયે તો પરધર્મકા પ્રચાર કર રહે હૈ. આખિરમે ઇસ અપરાધકે દંડ રૂપમેં શુલીકા નિશ્ચય કિયા ગયા થા.
ભારતમેં ઉન્હોંને જો સાધના સાધ્ય કી થી ઉસીકા ઉપયોગ ઉન્હોંને શૂલી પર ચઢાયે ગયે તબ કિયા થા. શૂલી પર ચઢતે હી બિલકુલ સમાધિસ્થ હો ગયે શે. ઇસસે સબકો ઐસા વિશ્વાસ હો ગયા કિ અબ જીવિત નહી રહે હૈં. શૂલીસે નીચે ઉતાર દિયે ગયે ઔર શિષ્યોંકો સૌંપ દિયે ગયે. તબ પીછેસે એકાંત સ્થાનમેં વિશ્વાસુ શિષ્યોંકે બીચ સમાધિસે જાગ્રત હુયે થે.
નિષ્કર્ષ યહી કિ આર્યાવર્ત વિશ્વભરકા ગુરૂ થા, હૈ ઔર રહેગા. ભારતકા ગૌરવ ઐસા હી હૈ.વિશ્વકી નાભિ ભારતવર્ષ મેં હૈં.
દેખો, ધર્મ વ નીતિયોંકા, સદાચાર વ સૂક્ષ્મ તત્વકા સનાતન મૂલ્ય ભારતકે શ્રી વેદ ભગવાનને ઔર ઋષિ મહાર્ષિયોંને બહુત કાલે પહલેસે હી સમઝા હૈ ઔર અનુભવ કિયા હૈ.હિંદુ ધર્મ ઇસીલિયે અનુભૂતિકા ઠોસ સ્વરૂપ હૈ જો આજ પર્યત અનુભવગમ્ય હૈ હી. ઇસલિયે કરકે દેખો ઐસા કહા ગયા હૈ.
સનાતન હિંદુ ધર્મકી પરમ વિશિષ્ટતા યહી હૈ કિ વહ અપને અંતર્ગત મ્લ તત્વોંકે બારેમેં તો અત્યન્ત હી ચુસ્ત વ મસ્ત હૈ.પરંતુ સાથ હી સાથ, બાહ્ય સ્થૂલ સ્વરૂપકી,કમ મહત્વ રખનેવાલી, ગૌણ બાતોંકે પ્રતિ,અત્યન્ત ઉદાર હૈ.
ઇસી વિશિષ્ટતાકે કારણ લાખોં
અબજો વર્ષોસે વહ જીવંત રહા હૈ. ઉદારતાકે કારણ ઉસમેં ધર્માન્ધતાકા ઝનન નહીં હૈ.ઇસલિયે ઝનૂન વ ધર્માન્ધતા આચરને વાલોકો કભી માન્યતા નહી દી હૈ ઔર સહજ ઉપેક્ષાકો લેકર ભારતવર્ષ અપને ધર્મ વ સંસ્કૃતિમેં આજ તક અડિગ ઔર અજેય રહા હૈ.
સનાતન વૈદિક ધર્મ કી ઉદારતા
અબ હિંદુધર્મકી ઉદારતાકો સમઝો. પ્રત્યેક ધર્મ કે તીન વિભાગ હોતે હેં. તત્વજ્ઞાન, પુરાન ઔર યજ્ઞવિધિ.
(૧)તત્વજ્ઞાન ધર્મકા હાર્દ, અસલી મર્મ સમઝાતા હૈ. મુખ્ય સિદ્ધાન્ત, ધ્યેય, ઉસકી પ્રાપ્તિકે અંતરંગ સાધન, આદિ રમઝાતા હૈ.
(૨) પુરાનોંકે માધ્યમસે મહાપુરૂષ ઔર દેવદેવિયોંકી જીવન ઘટનાઓંકે આધાર પર ધર્મકા મર્મ, શુભાશુભ કર્મ તથા આદર્શ વ સિદ્ધાંતોંકી સમઝ સાધારણ જનસમૂહકો પ્રાપ્ત હોતી હૈ ઔર ઉનકી શ્રદ્ધા પુષ્ટ હોતી હૈ. સભી કોઇ તીવ્ર મેઘ્ધાવી નહીં હો સકતા. યહ તો અનુભવકી બાત હૈ ન? ઇસલિયે દૃષ્ટાંત વ કથા વાર્તાઓકે દ્વારા સાધારણ જન સમૂહકો સમઝનેમેં સરલતા રહતી હેં.
(૩) યજ્ઞવિધિ આચરણ નિષ્ઠાકો સજીવ વ પુષ્ટ રખતી હૈ. ધર્મ કે ઉન્હીં સિદ્ધાંત વ આદશોકો મૂર્ત રૂપમેં વ્યકત કરતી હૈ. ઉન્હીંકા અનુષ્ઠાન હોતા હૈ. ઇસકે લિયે વિધિ, વિધાન, નિયમ ઇત્યાદિ હૈ. યે બહિરંગ, બાહ્ય કિયાંયે હેં. દેશકાલાનુસાર ઇનમે પરિવર્તન હોતા રહતા હૈ ઔર ઇસી પરિવર્તનકો લેકર સાધારણ જનસમૂહકો ભાવ,રૂચિ, ઔર શ્રદ્ધાકા ઉદય હોતા હૈ. ઇસકો લેકર ફિર જિજ્ઞાસાકા ઉદભવ હો જાતા હૈ.
ધર્મકા અર્થ હમને યહી કિયા હૈ કિ તત્વજ્ઞાનકો અપને આચરણોમે વ્યકત દર દેના. આચરણ કૈસા હોના ચાહિયે યહ રમઝનેકે લિયે તત્વજ્ઞાન હૈ.તાત્પર્ય કિ તત્વજ્ઞાન તો ધર્મકા બુદ્ધિગ્રાહ્ય સ્વરૂપ હૈ.નિષ્કર્ષ કિ હિંદુધર્મ બુદ્ધિવિલાસ યા વાણીવિલાસકા નહીં હૈ.વહ તો મનુષ્ય જીવનકા એક ઠોસ માર્ગ હૈ. અત્યન્ત ભવ્ય શૈલી હૈ.
દેખો, તત્વજ્ઞાનકો લેકર હમ જીવન ઔર જન્મ મૃત્યુ પર ગહરાઇસે સોચતે હૈ.સૂક્ષ્મ શાશ્વત સતૂકો સમઝતે હૈ. ફિર ઉસી સત તત્વકા અર્થાત આત્મચિંતન કરતે હુએ, ધ્યાન, ધારણા ઔર સતૂકે, અર્થાત પરમ અધિષ્ઠાનકે ભગવદ ગુણ ઐશ્વર્ય વ નામકા અભ્યાસ ઔર અવલંબન જીવનકા પ્રમુખ લક્ષ્ય હો જાતા હૈ. સતકી અનુભૂતિકી એક માત્ર આકાંક્ષા રહતી હૈ.
તાત્પર્ય કિ આત્મ સાક્ષાત્કાર કરના યહ ધ્યેય નિશ્ચિ હોતા હૈ. મોક્ષકા સ્મરણ વ ધ્યાન ક્ષણ ક્ષણ પર રહતા હૈ. દેખો, યહ મોક્ષ સ્થૂલ શરીરકી મૃત્યુકે પશ્ચાતકા નહીં હૈ. પરંતુ ઇસી શરીર ઔર જીવનમેં પ્રાપ્ત કરનેકા હૈ. અનુભૂતિકો હી પ્રાપ્તિ કહા હૈ.મરને કે બાદ મુકિતકી ઇચ્છા રખના યહ તો અજ્ઞાન હૈ.
ઇસલિયે હિંદુધર્મ કહતા હૈ કિ જીંદે હી મુકત હોનેકી ઇચ્છા ઔર ઉસકા પુરૂષર્થ કરો.
ઇસી તથ્યકો લેકર હિંદુધર્મ મેં માનવ જીનકા સર્વાંગી સમ્યક દર્શન વ્યકત હુઆ હૈ. ઇસીલિયે ઇસ ધર્મ કી પરમ ઔર સનાતન વિશિષ્ટતા હૈ :- સર્વોચ્ચ આત્મિક ધ્યેય ઔર અનુપમ ઉદારતા વ માનવતા. ઇસકો લેકર વહ ઝનૂન ઔર ધર્માંધતાસે સદા, સર્વદા ઔ સર્વથા મુકત રહા હૈ ઔર રહેગા ભી. હમારે લિયે તો એક હી ધર્મ હૈ માનવતા. વહ જીવન હી કયા જો દૂસરોંકે સુખકા હેતુ ન બને ?
દેશકાલકે પ્રભાવસે જો થોડા બહુત આવરણ આ જાતે હૈં, તો, પુનઃ દેશકાલકે પ્રભાવસે હી, યે આવરણ હટ ભી જાતે હૈં, યે તો સ્થૂલઅંશોંકો લેકર આતે જાતે રહતે હૈં ઇસીલીયે ગૌણ હૈં.
હિંદુ ધર્મ કી વિશિષ્ટતાકા અનુભવ તુમ સ્વયમ્ નિશ્ચિત હી કર પાઓગે, જો ચાહોગે તો ! દેખો પ્રભુભાઇ, મૈં દાવેકે સાથ કહતા હૂં કિ ઇસ શાશ્વત સનાતન હિંદુધર્મ કો તુમ જિતના જિતના આચરણમેં ઉતારોગે, ઉતના હી તુમ્હારે હૃદયકો વિશાલ, સત્વપૂર્ણ સત્યતેજપૂર્ણ તથા સંતુષ્ટ વ સંતુલિત કર પાઓગે.
તબ ઇસી જીવનમેં અદ્ભુત પ્રસન્નત વ તુષ્ટિકી મસ્તી તુમ્હેં સદૈવ સુખી વ પ્રસન્ન રખેગી. શોક, સંતાપ વ ઉદ્વેગ તુમ્હારે અંતઃકરણકો છૂ ભી નહીં પાયેગા, તુમ્હારી પવિત્રતા તુમ્હારે આસપાસ કે વાયુમંડલકો ભી પ્રકાશમય ઔર સુખપૂર્ણ રખેગી.
ઔર ભી એક મહત્વકી બાત સદૈવ સ્મરણમેં રખના. વિશ્વ મેં ચાહે કહીં ભી તુમ રહો, પરંતુ પક્કા નિશ્ચય રખના કિ હિંદુધર્મ શાશ્વત તો હૈ હી અપિતુ સમ્યક સંપૂર્ણ ભી હૈ. ઇસલિયે અત્યંત ભવ્ય હૈ. ઇસકો દૂસરે કિસી ધર્મસે કુછ ભી સીખને યા લેનેકી અપેક્ષા ઔર આવશ્યકતા કતઇ નહીં હૈ, હોં...!
વિભિન્ન દેવદેવિયાં કયોં હૈં ?
હાં, અબ આપકો વિભિન્ન દેવદેવિયોંકી તથા સંપ્રદાયોંકી બાત ભી સમઝા દૂં. હો સકતા હૈ કિ ઇતની અસંખ્ય ભિન્નતાકો લેકર ટિકા ભી કી જાતી હો, પરંતુ ઇસકી હમેં કયા પરવા હૈં!
હાથી તો અપની મસ્તી મેં અપની ગતિસે ચલતા રહતા હૈ. ભલે ન, ભુંકનેવાલે કુત્તોં કી સંખ્યા વ શોરગુલમેં વૃધ્ધિ હોતી જાવેં !
તુમને કભી દેખા હોંગા. આફ્રિકામેં હાથી તો બહુત હૈ. હાથી પીછે મુડકર દેખતા ભી નહીં હૈ. ખૈર ! સાફ બાત તો યહી હૈ કિંં હિંદુ ધર્મકી ઉદારતાકો સમઝ નહીં પાતે હૈ તબ ટિકા કરકે છોડ દિયા જાતા હૈ.
દેખો, હિંદુ ધર્મકો માનવકી માનવતામેં ભરપુર વિશ્વાસ હૈ ઇસીલિયે માનવ કે વિવેક શકિત, વિચાર સ્વાતંત્ર્ય, ઉચ્ચતર ભાવનાયેં ઔર સંકલ્પ કે ઉપર કભી પ્રતિબંધ નહીં હૈ. શ્રધ્ધા, ભાવના, નિષ્ઠા ઔર સંકલ્પકે બારે મેં સબસે અધિક સ્વતંત્રતા હિંદુ ધર્મને દી હૈ ઔર ઉસે આજ પર્યંત માન્ય રખી હૈ.
વહ ઐસા નહીં કહતા હૈ કિ બસ ઇસી એક સિધ્ધાંત યા પૂજન પ્રણાલિકા યા શ્રધ્ધા નિષ્ઠાકો હી માનના પડેગા. અથવા, ઇસી એક હી માર્ગસે ભગવદ સાક્ષાત્કાર હોગા ઔર કોઇ રાસ્તા હૈ હી નહીં યા ઔર સભી રાસ્તે ગલત હૈં. હમારે ભગવાન હી સહી હૈં ઔર સબકે સહી નહીં હૈ.
વહ તો કહતા હૈ કિ ઔર ભી માર્ગ હૈ હી. કિસી દૂસરે ધર્મ યા માર્ગ કી નિંદા નહીં કરતા હૈ ઔ મૂલ સત્યકા પ્રતિપાદન અનેકવિધ પ્રકારસે કરતા હૈ. ઉસ સત્યકો કસી ભી માર્ગ કે અવ-લંબનસે પ્રાપ્ત કરો, વહ ઉસે સહર્ષ સ્વીકાર્ય હૈ ઔર ઉસકા ગૌરવ હી કરતા હૈ.
અપને અપને ધર્મ કી, સભી બડાઇ દેત,
તુલસી તીર અનેક હૈ, લક્ષ્ય સભીકા એક.
મંદિર જાય પૂજા કરો, દર્ગાહું માથા ટેક,
ગિરજામેં હિં ક્રોસ ભયો, પરમબ્રહ્મ સદા એક.
મહિમા નામ રૂપ ગુન ગાથા, સકલ અમિત અનંત રઘુનાથા.
મૈં તો ભગવાનસે સતત પ્રાર્થના કરૃંગા કિ ઐસી ધર્માંધતાસે હિંદુ ધર્મકી સદૈવ રક્ષા કરનાર ઔર ઉસસે બચાતે રહના. જો ધર્મ દૂસરે ધર્મકા બાધક યા અવરોધક હોતા હો, વહ ધર્મ નહીં, કૂધર્મ હૈ.
ત્રયી સાંખ્યં યોગઃ પશુપતિમતં વૈષ્ણવમિતિ I
પ્રભિન્ને પ્રસ્થાને પરમિદમદઃ પથ્યમિતિ ચ I
રૂચીનાં વૈચિત્ર્યાદ્ ઋજુકુટિલ નાનાપથાજાુષાં II
નૃણામેકો ગમ્યસ્ત્વમસિ પયસામર્ણવ ઇવ II
અપને અપને ધર્મકી, સભી બડાઇ દેત,
તુલસી તીર અનેક હૈ, લક્ષ્ય સભીકા એક.
મંદિર જાય પૂજા કરો, દર્ગાહું માથા ટેક,
ગિરજામેં હિ ક્રોસ ભયો, પરમબ્રહ્મ સદા એક.
વહ કહતા હૈ કિ સનાતન શાશ્વત સત્યકા તુમ ભી અપની ભાવના કે અનુરૂપ સાક્ષાત્કાર કરો. ઇસકે લિયે ચાહે ઇતના નિરીક્ષણ કરો, શોધ કરો, અન્વેષણ કરો, પ્રયોગ કરો, સબ કુછ કરો, ઇસ પર કભી કોઇ રોક નહીં હૈ.
પરંતુ બાત યહ હૈ કિ કુછ ભી કરો ઔર અપને મન - બુધ્ધિકા સમાધાન પ્રાપ્ત કરકે માનવ જીવન કો સાર્થક કરો. ભાઇ, કરકે દેખ લો. અનુભવ કરના હી હૈ ઇસી ધ્યેયકી પૂર્તિ કરને મેં જીવન લગા દો. સ્થૂલ નશ્વર કે પીછે અપને આત્મતત્વકો મત ભૂલ જાઓ.
હોત વૃથા હરિભજનુ, બિનુ, જનમ જગત કે માંહિ,
યથા વિપિનમેં કેતકી, ફૂલિ ફૂલિ ઝીર જાહિ.
તો ઇસીલિયે ઇતની વિભિન્ન માન્યતા, પૂજનશૈલી, વિધિ વિધાન, સ્વરૂપ - મૂર્તિયા, આદર્શ, ઇત્યાદિ હૈ. ઇસમેં વિદ્રોહ નહીં હૈ અપિતુ વિશાલતાકા આદર્શ હૈ. કયોંકિ પરમતત્વ સર્વવ્યાપક વ અનંત અનંત હી હૈ. ઉસકો એક વાડામેં બાંધના હી તો ભારી અજ્ઞાન હૈ. ઝનૂની ધર્માંધતાકા.
મહિમા નામ રૂપ ગુન ગાથા, સકલ અમિત અનંત રઘુનાથા.
મૈં તો ભગવાનસે સતત પ્રાર્થના કરૃંગા કિ ઐસી ધર્માંધતાસે હિંદુ ધર્મ કી સદૈવ રક્ષા કરના ઔર ઉસસે બચાતે રહના. જો ધર્મ દૂસરે ધર્મકા બાધક યા અવરોધક હોતા હો, વહ ધર્મ નહીં, કુધર્મ હૈ.
ત્રયી સાંખ્યં યોગઃ પશુપતિમતં વૈષ્ણવમિતિ I
પ્રભિન્ને પ્રસ્થાને પરમિદમદઃ પથ્યમિતિ ચ I
રૂચીનાં વૈચિત્ર્યાદ્ ઋજુકુટિલ નાનાપથજુષાં I
નૃણામેકો ગમ્યસ્ત્વમસિ પયસામર્ણવ ઇવ II
(શ્રી મહિમ્નસ્ત્રોતમ્-૭)
ઇશ્વર પ્રાપ્તિ કે નિમિત સરલ વ જટિલ ઐસે વિવિધ પ્રકાર કે સાધનમાર્ગ હૈ. વેદત્રય ઇનકો પ્રતિપાદિત કરતે હૈ. સાંખ્ય, ધ્યાન, કર્મ, યોગ, ઉપાસના, પશુપતિ, વૈષ્ણવ મત, ઇત્યાદિ વિભિન્ન મત વ માર્ગ હૈ.
ઇનકો લેકર પ્રશ્ન હો હી જાત હૈ કિ કૌન એક માર્ગ સહી હૈ ? કિસ માર્ગકા અવલંબન લિયા જાવેં? પરંતુ સહી તથ્ય સમઝાનેકે લિયે ઇસમેં સાફ કહા ગયા હૈ કિ અસંખ્ય લોગોંકી ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારકી રૂચિ, શકિત, અવસ્થા વ યોગ્યતાકો લેકર હી ઇન વિભિન્ન માર્ગોકા ઉદ્ભવ વ અસ્તિત્વ હૈ. ફિર દૂસરી બાત ભી સ્પષ્ટ રૂપસે નિશ્ચયપૂર્વક કહી હૈ કિ યહ નિશ્ચિત બાત હૈ કિ ઇન સભી માર્ગો કો ગંતવ્યસ્થાન તો વહી એક માત્ર પરંબ્રહ્મ હી હૈ. જિસ પ્રકાર કિ સર્વ નદિયોંકા ગંતવ્યસ્થાન એકમાત્ર સમુદ્ર હી હૈ.
સંકલન : ડો. કનુભાઇ સેજપાલ
ગુરૂદેવ કિ સાનિધ્ય મેં, ભાગ-૨
(લેખિકા : કુમુદિનીબેન પંજવાણીના પુસ્તકમાંથી સાભાર)
(મો. ૯૮૯૮૬ ૫૪૮૩૭ / ૯૦૯૯૧ ૪૭૯૯૧)
.png)
મુખ્ય સમાચાર
સૌરાષ્ટ્ર કચ્છ
સમાચાર ગુજરાત
દેશ-વિદેશ
ખેલ-જગત
ફિલ્મ જગત