નવી દિલ્હી તા. ૨૮ : માલિની શાહ (નામ બદલ્યું છે) તેની પુત્રીને અમેરિકાથી પરત લાવવાનું વિચારી રહી છે. તેમની દીકરીને અમેરિકા ગયાને હજુ થોડા અઠવાડિયા થયા છે. તેણીએ યુએસની એક યુનિવર્સિટીમાંથી એન્જિનિયરિંગમાં સ્નાતક થયા છે.
દિલ્હીની એક શિક્ષિકા માલિની શાહ જણાવે છે કે જયારે તે પોતાની દીકરીને અમેરિકા મોકલવાની તૈયારીઓ શરૂ કરી રહી હતી ત્યારે $૧૭૬ થી ૭૭ રૂપિયાની વચ્ચે હતો. પરંતુ મેં મારી પુત્રીના ફોલ સેમેસ્ટર (સપ્ટેમ્બરથી ડિસેમ્બર)ની ફી જમા કરાવી ત્યાં સુધીમાં રૂ. જેના કારણે મારે ૩.૫ થી ૪ લાખ રૂપિયાની વધારાની રકમ ચૂકવવી પડી હતી.
માલિની શાહે અત્યાર સુધીમાં ૨૮ લાખ રૂપિયાનો ખર્ચ કર્યો છે. આમાં ફી, હવાઈ મુસાફરી, ઘરનું ભાડું અને રહેવાના ખર્ચનો સમાવેશ થાય છે. આ તમામ પૈસા તેણે પોતાની બચતમાંથી ખર્ચ્યા છે. જે રીતે રૂપિયાનું અવમૂલ્યન થઈ રહ્યું છે, તેઓને આગામી ચાર વર્ષના અભ્યાસ માટે એજયુકેશન લોન લેવી યોગ્ય નથી લાગતી.
કોલેજિફાઇના સહ-સ્થાપક અને નિર્દેશક આદર્શ ખંડેલવાલ કહે છે કે જે ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ અભ્યાસ માટે બહાર જવા માગે છે તેમને બેવડું નુકસાન સહન કરવું પડે છે. એક તરફ રૂપિયાના અવમૂલ્યન અને બીજી તરફ યુનિવર્સિટીઓની વધેલી ફીના કારણે તેમને બેવડી હાલાકીનો સામનો કરવો પડે છે. યુએસ, કેનેડા, યુકે અને ઓસ્ટ્રેલિયાની યુનિવર્સિટીઓએ ફીમાં ૧૦ ટકાનો વધારો કર્યો છે.
યુ.એસ.માં ગ્રેજયુએટ પ્રોગ્રામ ફી દર વર્ષે $૫૫,૦૦૦ થી $૬૦,૦૦૦ સુધી વધીને હવે $૬૫,૦૦૦ થી $૭૦,૦૦૦ પ્રતિ વર્ષ સુધીની છે. આ સિવાય તાજેતરમાં ડોલર સામે રૂપિયો ઓછામાં ઓછો ૨ રૂપિયા સુધી નબળો પડ્યો છે. આ સાથે, પૈસા મોકલવા માટે બેંકોને ૩.૫ ટકા ચાર્જ ચૂકવવો પડશે. આમ રૂપિયો ૮૦ને પાર કરી જતાં વિદ્યાર્થીઓ પર ૧.૫ થી ૨ લાખ રૂપિયાનું વધારાનું દબાણ પડી રહ્યું છે.
છેલ્લાં કેટલાંક વર્ષોમાં, કેટલીક એજયુકેશન લોન ફર્મ્સ, ખાસ કરીને સ્ટાર્ટઅપ્સે, યુનિવર્સિટીને જ ડોલરમાં ધિરાણ આપવાનું શરૂ કર્યું છે. પરંતુ હજુ પણ મોટાભાગના ભારતીયો માત્ર રૂપિયામાં જ લોન લે છે. રૂપિયામાં લોન લેવાથી અને ફી ડોલરમાં ભરવાથી ડોલરમાં ૨ થી ૩ રૂપિયાનું નુકસાન થાય છે.
જો કે, મોટાભાગની એજયુકેશન લોન ફલોટિંગ રેટ પર આપવામાં આવે છે. જેના કારણે ચલણની વધઘટ લોનની ચુકવણી પર અસર કરે છે. આ કારણે ટ્યુશન ફી પણ એકસરખી રહેતી નથી.અન્ય ખર્ચાઓ જેમ કે તાજેતરના સમયમાં હવાઈ ભાડામાં ૫૦-૬૦ ટકાનો વધારો પણ મોટી સંખ્યામાં વિદ્યાર્થીઓ માટે વિદેશમાં શિક્ષણ મેળવવાનું મુશ્કેલ બનાવે છે. પરંતુ ખર્ચ વધવા છતાં વિદેશમાં શિક્ષણ માટેની અરજીઓમાં ૫૫ ટકાનો વધારો થયો છે. આ વૃદ્ધિ ગત વર્ષથી શરૂ થઈ છે.
યુનિવર્સિટી લિવિંગ, જે આંતરરાષ્ટ્રીય વિદ્યાર્થીઓ માટે આવાસ પ્રદાન કરે છે, તેમાં ભારત અને ચીન જેવા બહારના દેશોમાં અભ્યાસ કરતા વિદ્યાર્થીઓની સંખ્યામાં નોંધપાત્ર વધારો જોવા મળ્યો છે. તેની સેવાઓ માટે પૂછપરછમાં ૫ ગણો વધારો જોવા મળ્યો છે.
યુનિવર્સિટી લિવિંગના ડેટા મુજબ - આ વર્ષે લગભગ ૧૨૦,૦૦૦ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ યુકે જઈ રહ્યા છે. જેમાંથી ઓછામાં ઓછા ૨૫ ટકા રહેવા માટે યોગ્ય સ્થળ શોધવા માટે સંઘર્ષ કરી રહ્યા છે. આ ઉપરાંત, ૭,૫૦૦-૧૦,૦૦૦ ભારતીય વિદ્યાર્થીઓ છે જે કોઈપણ રીતે યુકેમાં રહેવા માટે તૈયાર છે. દરમિયાન, યુ.એસ. પાસે વધુ જમીન હોવાથી, ત્યાં રહેવાનો ખર્ચ થોડો બદલાય છે. અરોરા કહે છે કે યુ.એસ.માં એક વિદ્યાર્થી માટે રહેવાનો ખર્ચ દર વર્ષે $૯,૮૦૦ થી ઼૧૪,૪૦૦ ની વચ્ચે હોઈ શકે છે.
ઓસ્ટ્રેલિયાના ઘણા શહેરોમાં ભાડામાં ૨૦ ટકાથી વધુનો વધારો થયો છે. ભાડા માટે પણ ઘણા મકાનો ખાલી નથી. કોમ્યુનિટી આધારિત ઓનલાઈન પ્લેટફોર્મ યોકેટના સહ-સ્થાપક સુમિત જૈન કહે છે કે કેટલાક વિદ્યાર્થીઓ આ મુશ્કેલીઓને કારણે વિદેશમાં અભ્યાસ કરવાનું છોડી દે છે. જાન્યુઆરી ૨૦૨૩ની સ્થિતિ વિશે અમે કંઈ કહી શકતા નથી.