Gujarati News

નવી દિલ્હીઃ અયોધ્યામાં રામ મંદિરના ૨૦૦ ફૂટ નીચે એક કંટેનરના રૂપમાં નાખવામાં આવ્યું છે ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ થોડી સદીઓ બાદ જે એક ઐતિહાસિક દસ્તાવેજના રુપમાં જાણવામાં આવશે. ટાઈમ કેપ્સ્યૂલને એક એવા ઐતિહાસિક મહત્વના દસ્તાવેજથી ઓળખવામાં આવે છે, જેમાં કોઈ કાળની સામાજિક, રાજનૈતિક અને સાંસ્કૃતિક સ્થિતિનો ઉલ્લેખ હોય. ભારતમાં પહેલા પણ આવા ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ ઐતિહાસિક મહત્વની ઈમારતોના પાયામાં નાખવામાં આવ્યું હતું. વર્ષ ૧૯૭૩માંથી ઈંદિરા ગાંધી સરકારએ લાલકિલ્લાના પાયામાં આવી જ એક ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ નખાવી હતી. તેને કાલપત્રનું નામ આપવામાં આવ્યું હતું. વિપક્ષના લોકોએ આરોપ લગાવ્યો હતો કે આ કાલપત્રમાં ઈંદિરાએ પોતાના પરિવારની પ્રસંશાઓ મુકી છે. જોકે ઈંદિરા સરકારે આ કાલપત્રમાં શું લખ્યું હતું, તે અંગે આજ સુધી જાહેર થયું નથી.

વર્ષ ૧૯૭૦ના શરૂઆતના દિવસોની વાત છે. પ્રધાનમંત્રી ઈંદિરા ગાંધી સફળતાના ચરમ પર હતી. તેમની તાકાતવાર છબીએ ભારતની રાજનીતિને નવો આકાર આપવામાં મદદ કરી હતી. તે સમયે તેમણે લાલ કિલ્લાના પરિસરમાં ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ દટાવ્યું હતું. આ અંગે Netaji: Rediscovered નામનું પુસ્તક છે જેમાં વિગતવાર કહેવામાં આવ્યું છે. આ પુસ્તકને કનાઈલાલ બાસુએ લખી છે.

સરકાર ચાહતી હતી કે આઝાદીના ૨૫ વર્ષ પછીની સ્થિતને સંગ્રહ કરીને રાખવામાં આવે. તે માટે ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ બનાવવાનો આઈડિયા અપાયો હતો. આઝાદી પછીના ૨૫ વર્ષોમાં દેશની સફળતાઓ અને સંદ્યર્ષ અંગે તેમાં લખાવાનું હતું. ઈંદિરા ગાંધીની સરકારે તે ટાઈમ કેપ્સ્યૂલનું નામ કાલપત્ર રાખ્યું હતું.

ભૂતકાળની મહત્વપૂર્ણ દ્યટનાઓ રેકોર્ડ કરવાનું કામ ભારતીય ઐતિહાસિક સંશોધન પરિષદ (આઈસીએચઆર) ને સોંપવામાં આવ્યું હતું. મદ્રાસ ક્રિશ્યિયન કોલેજમાં ઇતિહાસના અધ્યાપક કૃષ્ણસામીને સમગ્ર હસ્તપ્રત તૈયાર કરવાનું કામ સોંપવામાં આવ્યું હતું. પરંતુ પ્રોજેકટ પૂરો થાય તે પહેલા જ વિવાદોમાં દ્યેરાઈ ગયો હતો.

એવું કહેવામાં આવે છે કે વડા પ્રધાન ઇન્દિરા ગાંધીએ તેને ૧૫ ઓગસ્ટ, ૧૯૭૩ એ લાલ કિલ્લાના પરિસરમાં દફનાવી દીધી હતી. આ પછી, આ કાલપત્ર પર વિવાદની પરિસ્થિતિઓનું નિર્માણ થવાનું શરૂ થયું.

આ કાલપત્રને લઈને તે સમયે ભારે હોબાળો થયો હતો. વિપક્ષે કહ્યું કે, સમયની કેપ્સ્યૂલમાં ઈંદિરા ગાંધીએ પોતાનો અને તેમના રાજવંશનો મહિમા કર્યો. જનતા પાર્ટીએ ચૂંટણી પહેલા લોકોને વચન આપ્યું હતું કે પાર્ટી કાલપત્ર ખોદીને કાઢશે અને જોશે કે તેમાં શું છે.

૧૯૭૭ માં, કોંગ્રેસને સત્ત્।ામાંથી હાંકી કાઢવામાં આવી હતી અને મોરારજી દેસાઇની અધ્યક્ષતામાં જનતા પાર્ટીની સરકાર બનાવવામાં આવી હતી. સરકારની રચનાના કેટલાક દિવસો પછી, ટાઈમ કેપ્સ્યુલ બહાર કાઢવામાં આવી હતી, પરંતુ જનતા પાર્ટીની સરકારે તે સમયના કેપ્સ્યૂલમાં શું હતું તે જાહેર કર્યું નહીં. હમણાં સુધી, તેના વિશે હજી કંઇ જાણી શકાયું નથી.

૨૦૧૩ માં ઇકોનોમિકસ ટાઇમ્સમાં પ્રકાશિત અહેવાલમાં જણાવ્યા અનુસાર, વડાપ્રધાન કાર્યાલયએ ટાઈમ કેપ્સ્યુલ વિશેની માહિતી હોવાનો ઇનકાર કર્યો હતો. લેખક મધુ પૂર્ણિમા કિશ્વરે આ સંદર્ભે માહિતી માંગી. તત્કાલીન મુખ્ય માહિતી કમિશનર સત્યનંદ મિશ્રાએ પણ પીએમઓના જવાબ પર આશ્ચર્ય વ્યકત કર્યું હતું. તેમણે જણાવ્યું હતું કે, ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ દફન થવાની વાત કરતી વખતે, તે દરમિયાન તે અખબારોમાં છાપવામાં આવતું હતું. આમ હોવા છતાં, પીએમઓનો જવાબ આશ્યર્યજનક છે. તેમણે પીએમઓને પણ તેના રેકોર્ડની ફરીથી તપાસ કરવા અને જરૂર પડે તો રાષ્ટ્રીય આર્કાઇવ્સ અને એએસઆઈની મદદ લેવાનો નિર્દેશ આપ્યો હતો.

૨૦૧૧ માં, જયારેઙ્ગ મોદી ગુજરાતના મુખ્ય પ્રધાન હતા, ત્યારે તેમના પર ટાઇમ કેપ્સ્યૂલ દફન કરવાનો વિરોધ પક્ષ દ્વારા આરોપ લગાવવામાં આવ્યો હતો. વિપક્ષે કહ્યું કે, ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ ગાંધીનગરમાં બનેલા મહાત્મા મંદિરની નીચે દફનાવવામાં આવી છે, જેમાં મોદીએ તેમની ઉપલબ્ધિઓ જણાવી છે.

ટાઇમ કેપ્સ્યુલ એ કન્ટેનર જેવું છે જે કોઈ વિશિષ્ટ સામગ્રીમાંથી બનાવવામાં આવે છે. ટાઈમ કેપ્સ્યુલ તમામ પ્રકારના હવામાનનો સામનો કરવા સક્ષમ છે, તે જમીનની અંદર પૂરતા પ્રમાણમાં દફનાવવામાં આવે છે. નોંધપાત્ર ઊંડાઈમાં હોવા છતાં, તેને હજારો વર્ષોથી નુકસાન પહોંચતું નથી અથવા ઓગળતું સળતું નથી. ૩૦ નવેમ્બર, ૨૦૧૭ ના રોજ, સ્પેનના બર્ગોસમાં એક ૪૦૦ વર્ષ જૂનું ટાઈમ કેપ્સ્યૂલ મળી આવ્યું હતું. તે ઈસુ ખ્રિસ્તની મૂર્તિના રૂપમાં હતું. પ્રતિમાની અંદર એક દસ્તાવેજ હતો જે ૧૭૭૭ ની આસપાસની આર્થિક, રાજકીય અને સાંસ્કૃતિક માહિતી ધરાવતું હતું.