Gujarati News

Gujarati News

News of Tuesday, 14th July 2020

રાજસ્થાન રાજકીય સંકટ

સચિન પાયલટ-અશોક ગેહલોતની તકરારથી કોંગ્રેસમાં ફરી શરૂ થઇ 'યંગ V/S ઓલ્ડ' ની લડાઇ

નવી દિલ્હી, ૧૪: કોંગ્રેસ પાર્ટીના યુવા અને મહેનતુ નેતાઓથી લોકસભા ભરાઈ ગઈ ત્યારે આ કોઈ જૂની વાત નથી. આમાં જયોતિરાદિત્ય સિંધિયા, સચિન પાઇલટ, મિલીંદ દેવડા, જિતિન પ્રસાદ, સંદીપ દિક્ષિત અને રાહલ જેવા લોકો શામેલ હતા. તે એક નવી યુગની કોંગ્રેસ હતી, જેણે પોતાના પીઢ નેતાઓ સાથે યુથ પાવરને બ્રાન્ડ બનાવી હતી. પરંતુ ધીરે ધીરે પરિસ્થિતિ નોંધપાત્ર રીતે બદલાઈ ગઈ.

મધ્યપ્રદેશના દિગ્ગજ અને શકિતશાળી યુવા કોંગ્રેસી નેતા જયોતિરાદિત્ય સિંધિયાએ માત્ર ભાજપનું સભ્યપદ જ નહીં લેતાં, તેના સમર્થક ધારાસભ્યોના બળ પર વર્ષો બાદ રાજયમાં સત્તા પરથી પણ કોંગ્રેસની સરકારને પછાડી દીધી. સિંધિયાને એમપીના રાજકારણમાં પોતાને બાજુમાંથી કાઢ્યા હોવાનું લાગ્યું. મહારાષ્ટ્રમાં કોંગ્રેસના યુવા ચહેરા મિલિંદ દેવડાએ તાજેતરમાં જ મુંબઇ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષપદેથી રાજીનામું આપ્યું હતું. એટલું જ નહીં, ઘણા અન્ય યુવા નેતાઓ પણ આજકાલ ચર્ચામાં નથી.

જયારે સિંધિયાને સાઇડ લાઇન કરાયા ત્યારે તેને કોંગ્રેસ છોડી દીધી હતી, જયારે કોંગ્રેસ પક્ષે મધ્યપ્રદેશમાં ૨૦૧૮ માં જીત મેળવી હતી, ત્યારે જયોતિરાદિત્ય સિંધિયાની વ્યૂહરચનાને યશ આપવામાં આવ્યો હતો, પરંતુ બે વર્ષ પછી પણ તેમને મધ્ય પ્રદેશ કોંગ્રેસના અધ્યક્ષ બનાવવામાં આવ્યા ન હતા. આ વર્ષે માર્ચમાં, તેઓ કોંગ્રેસ સાથેના સંબંધોને તોડી ભાજપમાં જોડાયા. તે જ સમયે, રાજસ્થાનની વાત કરીએ તો, વિધાનસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસની જીતનો શ્રેય સચિન પાયલોટને આપવામાં આવ્યો હતો.

સોમવારે, જયારે રાજસ્થાનના મુખ્ય પ્રધાન અશોક ગેહલોતે તેમના નિવાસ સ્થાને વિધાનસભા પક્ષની બેઠક બોલાવી હતી, ત્યારે સચિન પાયલોટે તેમાં ભાગ લીધો ન હતો. પાયલોટના બળવાને કારણે એકશનમાં ઉતરી ગયેલી કોંગ્રેસ પાર્ટીએ પરિસ્થિતિને સંભાળવા બે વરિષ્ઠ નેતાઓ રણદીપ સુરજેવાલા અને અજય માકનને રાજસ્થાન મોકલ્યા હતા.

મમતા બેનર્જી, હિંમંતા બિસ્વા શર્મા જેવા નેતાઓએ પણ તાજેતરની રાજયસભાની ચૂંટણીમાં કોંગ્રેસ છોડી દીધી , એક યુવા નેતા, જેમણે પ્રવકતા તરીકે વિશ્વાસપાત્ર પરફોર્મન્સ આપ્યું હતું અને તે કોંગ્રેસના મુખ્ય સેલનું નેતૃત્વ પણ કરે છે, પરંતુ પીઢ નેતાને ઉપલા ગૃહમાં મોકલવામાં તેમને ઉપેક્ષાનો સામનો કરવો પડ્યો હતો. એપ્રિલ ૨૦૧૯ માં, પ્રિયંકા ચતુર્વેદીએ કોંગ્રેસ પાર્ટી છોડી દીધી હતી. દુરુપયોગી નેતાઓને પાર્ટીમાં પાછા લાવવા બદલ તે કોંગ્રેસના નેતૃત્વથી નારાજ હતી. પ્રિયંકા બાદમાં શિવસેનામાં સામેલ થઈ. આસામમાં હિમાંતા બિસ્વા શર્માએ કોંગ્રેસના પીઢ નેતા તરુણ ગોગોઇ સાથેના મતભેદોને કારણે કોંગ્રેસ પાર્ટી છોડી દીધી હતી.

એક પક્ષના વ્યૂહરચનાકારે નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે, ઘણા એવા કિસ્સા બન્યા છે કે જયારે પાર્ટીના વરિષ્ઠ નેતાઓએ યુવા નેતાઓ સાથે સારો વ્યવહાર ન કર્યો હોય. બીજા નેતાએ કહ્યું કે, ૨૦૧૯ની લોકસભાની ચૂંટણીમાં રાહુલ ગાંધીની નજીકના ગણાતા સામાન્ય યુવા નેતાઓ સાથે પીઢ નેતા સારી રીતે વર્તતા ન હતા.

યુવા નેતાઓનો પ્રતિકાર દર પણ નબળો છે, જયારે કોંગ્રેસનો એક વર્ગ એમ પણ માને છે કે કેટલાક યુવા નેતાઓ પક્ષની સંભાવના વધારવામાં નિષ્ફળ ગયા છે. પક્ષના અધિકારીએ નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે અશોક તંવર હરિયાણાના પ્રભારી હતા. જો કે, કોંગ્રેસ મોટી ચૂંટણી જીતવામાં નિષ્ફળ ગઈ. એ જ રીતે મિલિંદ દેવડા મુંબઈ કોંગ્રેસ અધ્યક્ષ હતા, પરંતુ પાર્ટીએ શહેરની તમામ બેઠકો ગુમાવી દીધી હતી.

પાર્ટીના વરિષ્ઠ અધિકારીએ કહ્યું કે કોંગ્રેસે યુવા નેતાઓને પ્રોત્સાહિત કર્યા છે. સચિન પાયલોટ જયારે ૨૬ વર્ષના હતા ત્યારે તે સાંસદ બન્યો હતો. તેમને ૩૪ વર્ષની વયે કેન્દ્રીય પ્રધાન, ૩૫ વર્ષની ઉંમરે રાજસ્થાન કોંગ્રેસના પ્રમુખ અને ૪૦ વર્ષની વયે નાયબ મુખ્ય પ્રધાન બનાવવામાં આવ્યા.

વાય.એસ. જગન મોહન રેડ્ડીએ ૨૦૦૯ માં કોંગ્રેસ છોડી દીધી હતી. ભૂતકાળમાં પણ કોંગ્રેસે અગ્રણી યુવા નેતાઓની હિજરત જોઇ છે. ૧૯૮૮ માં કોંગ્રેસના દિગ્ગજ નેતા સાથેના ઝઘડા પછી મમતા બેનર્જીએ પાર્ટી છોડી દીધી હતી. બાદમાં તે પશ્યિમ બંગાળના મુખ્ય પ્રધાન બન્યા. એ જ રીતે, વાય.એસ. જગન મોહન રેડ્ડીએ પણ પક્ષપાતને કારણે કોંગ્રેસ છોડી દીધી હતી અને વર્ષ ૨૦૦૯ માં હેલિકોપ્ટર દુર્ઘટનામાં તેના પિતા વાય.એસ.રાજશેખરા રેડ્ડીના અવસાન પછી તેમના પોતાના પક્ષની રચના કરી હતી.

પક્ષના કાયદાકીય બાબતો સાથે વહેવાર કરનારા કોંગ્રેસના એક યુવા નેતાએ નામ ન આપવાની શરતે જણાવ્યું હતું કે, શ્નહ્વડજ્રક્નજીચ કોંગ્રેસ પાર્ટીએ ૨૦૧૫ માં દિલ્હીમાં જમીન અધિગ્રહણ અધિનિયમ વિરુદ્ઘ રેલી કાઢી હતી, ત્યારે તેનું નેતૃત્વ દ્યણા યુવા નેતાઓએ કર્યું હતું. પરંતુ રેલીને સફળ બનાવવા માટે ફકત ત્રણ-ચાર પીઢ નેતાઓએ સંસાધનો અને લોકોની વ્યવસ્થા કરી હતી.

પાર્ટીના ઘણા નેતાઓનું માનવું છે કે કેન્દ્રિય નેતાગીરીમાં અનિશ્ચિતતા, ખાસ કરીને ૨૦૧૯ ની લોકસભાની ચૂંટણી બાદ, કોંગ્રેસમાં જૂથવાદી સંઘર્ષને વેગ મળ્યો છે. લોકસભાની ચૂંટણી બાદ રાહુલ ગાંધીના રાષ્ટ્રપતિ પદના રાજીનામા બાદ પ્રાદેશિક નેતાઓએ પોતાનું કદ વધારવાનો પ્રયાસ કર્યો છે.

રાજકીય વિશ્લેષક નીલંજન મુખર્જીએ કહ્યું કે, 'તે ફકત યુવાનો અને દિગ્ગજોની લડતની વાત નથી, તે નેતાઓની અસમર્થતા છે. જયોતિરાદિત્ય સિંધિયા પહેલા નથી અને વરિષ્ઠ નેતાઓ સાથે મતભેદ રાખવા માટે સચિન પાયલોટ છેલ્લે છે. મને પણ લાગે છે. તે છે કે યુપીએ -૨ પછી પાર્ટી સારી રીતે ગોઠવવામાં આવી ન હતી.'

(12:45 pm IST)