Gujarati News

સાઉદી અરબ, તા. ૧૨ : સાઉદી અરબને માનવઅધિકારોના ઉલ્લંઘનને લઈને દુનિયાભરમાં નિંદાનો સામનો કરવો પડી શકે છે. અહીંથી હંમેશા જ માનવઅધિકાર કાર્યકર્તાઓની ધરપકડની ખબરો સામે આવતી રહે છે. આવા જ એક માનવઅધિકારી અને મહિલા અધિકાર કાર્યકર્તા છે લુજૈન-અલ-હજલૂલ. જેમને લગભગ ત્રણ વર્ષ જેલમાં વિતાવ્યા બાદ સાઉદી અરબની જેલમાંથી છોડવામાં આવ્યા. લુજૈનની ધરપકડ પર ઈન્ટરનેશનલ સ્તર પર ઘણો વિવાદ થયો હતો. સાઉદી અરબમાં મહિલાઓને ગાડી ચલાવવાથી પ્રતિબંધિત કરવામાં આવી હતી. તેને ખતમ કરવા માટે લુજૈનનું સૌથી મોટું યોગદાન છે. તેમની ૨૦૧૮માં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી.

સાઉદી પ્રશાસન દ્વારા તેમની ધરપકડ બાદ તેમના પર આતંકવાદ વિરોધી કાયદા હેઠળ કેસ નોંધવામાં આવ્યો હતો. આ મામલામાં તેમના પર આરોપ લગાવાયા હતા કે તેમણે સત્તા બદલવા માટે આંદોલન કર્યું, દેશમાં ઈન્ટરનેટના ઉપયોગથી અવ્યવસ્થા પેદા કરી અને વિદેશી એજન્ડાને આગળ પ્રસારિત કર્યો. આ રીતે લુજૈનને લગભગ ૬ વર્ષની જેલની સજા સંભળાવવામાં આવી હતી. કોર્ટના આદેશ બાદ તેમણે ૧૦૦૧ દિવસ જેલમાં પસાર કર્યા. જોકે હવે લુજૈન છૂટી ગયા છે, પરંતુ સાઉદી પ્રશાસને તેના પર હજુ કોઈ ટિપ્પણી કરી નથી.

અમેરિકા અને સંયુક્ત રાષ્ટ્રએ લુજૈનના છોડવાના નિર્ણયનું સ્વાગત કર્યું છે. એવામાં લુજૈન અલ-હજલૂલ કોણ છે અને તેમના સાથે જોડાયેલો વિવાદ શું છે એ જાણાવું રસપ્રદ બની રહેશે.

લુજૈન અલ-હજલૂલ સાઉદી અરબમાં મહિલાઓના કાર ચલાવવા પર લાગેલા પ્રતિબંધને હટાવવા અને 'વિલાયહ' મેલ ગાર્જિયનશિપ માટે આંદોલનમાં શામેલ રહી ચૂક્યા છે. જોકે ઓગસ્ટ ૨૦૧૮માં સાઉદી અરબે મહિલાઓને કોઈ પુરુષ સંરક્ષકની આજ્ઞા વિના વિદેશ યાત્રા કરવા, પાસપોર્ટ માટે અરજી આપવા અને લગ્નના રજીસ્ટ્રેશન કરવા અનુમીતી આપી. જ્યારે ૨૦૧૮માં મહિલાઓ પર ગાડી ચલાવવાના પ્રતિબંધને પણ હટાવી લીધો. જોકે આ પહેલા જ અલ-હજલૂલને કાર ચલાવવાના આરોપમાં ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. આ પહેલા ૨૦૧૪માં પણ કાર ચલાવવા માટે તેમને ૭૩ દિવસ માટે જેલમાં પૂરવામાં આવ્યા હતા. બીજી તરફ જ્યારે સાઉદી અરબે ૨૦૧૮માં ગાડી ચલાવવા પરથી પ્રતિબંધ હટાવ્યો તો તેણે ઘણી મહિલા કાર્યકર્તાઓની ધરપકડ શરૂ કરાઈ હતી. અલ-હજલૂલને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાનું કારણ આપીને જેલમાં પૂરી દેવામાં આવ્યા. તેમને સાઈબર ક્રાઈમના આર્ટિકલ ૬ હેઠળ આરોપી બનાવાયા. જોકે જેલમાં પૂરાયાના ૧૦ મહિના સુધી તેમના કોઈ આરોપો લગાવાયા નહોતા અને કેસની સુનાવણી પણ નહોતી કરાઈ. એમનેસ્ટી ઈન્ટરનેશનલે કહ્યું કે, કેદ દરમિયાન તેમને ખૂબ યાતનાઓ આપવામાં આવી હતી. જેમાં ઈલેક્ટ્રિક શોક આપવો, શારીરિક રૂપથી ટોર્ચર કરવા, દુષ્કર્મની ધમકી આવી અને જાનથી મારવાનો પ્રયાસ કરવો સામેલ છે.