Gujarati News

રોજિંદા જીવનમાં પ્‍લાસ્‍ટિકના ઉપયોગના અનેક ગેરફાયદા છે. સૌથી વધુ તેની પર્યાવરણીય અસર છે. પ્‍લાસ્‍ટિક બાયોડિગ્રેડ કરતું નથી, એટલે તે સેંકડો વર્ષો સુધી પર્યાવરણમાં રહી શકે છે. તેનો અર્થ એ છે કે અત્‍યાર સુધી બનેલા પ્‍લાસ્‍ટિકના દરેક ટુકડા હજુ પણ અસ્‍તિત્‍વમાં છે, અને તેમાંથી મોટાભાગનો આપણા મહાસાગરો, નદીઓ અને તળાવોમાં છે. પ્‍લાસ્‍ટિક પ્રદુષણની  વન્‍યજીવન પર મોટી અસર પડે છે, કારણકે પ્રાણીઓ પ્‍લાસ્‍ટિક ખાઇ છે જે તેમના પેટમાંથી કાઢવા માટે ઓપરેશન કરવું પડે છે, જેનાથી તેમને નુકશાન થઇ શકે છે અને મૃત્‍યુ પણ થઇ શકે છે

વધુમાં, પ્‍લાસ્‍ટિકનું ઉત્‍પાદન આબોહવા પરિવર્તન અને વાયુ પ્રદુષણમાં ફાળો આપે છે. પ્‍લાસ્‍ટિક માનવ સ્‍વાસ્‍થ્‍ય માટે પણ જોખમી છે, કારણકે પ્‍લાસ્‍ટિકના ઉત્‍પાદનમાં વપરાતા કેટલાક રસાયણો ઝેરી હોઇ શકે છે અને તે પ્‍લાસ્‍ટિકના કન્‍ટેનરમાં સંગ્રહિત ખોરાક અથવા પાણીમાં ભળી શકે છે. આટલા ગેરફાયદાઓ અંગે જાણકારી હોવા છતા પ્‍લાસ્‍ટિકનો ઉપયોગ આપણે કરતા આવીએ છીએ. લંચ બોકસથી લઇને પાણીની બોટલ, પ્‍લાસ્‍ટિકનું બનેલુ હોય છે તેમાં પાણી અથવા નાસ્‍તો ભરી રાખવાથી તેના કણો વસ્‍તુમા ભળે છે અને આપણે તેનો ઉપયોગ કરીએ છીએ એટલે આપણા પેટમાં જાય છે. પ્‍લાસ્‍ટિક વપરાશના અન્‍ય વિકલ્‍પો પણ છે જેનો આપણે રોજિંદા જીવનમાં ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ! જેમાંના કેટલાક વિકલ્‍પો, સ્‍ટેનલેસ સ્‍ટીલ અને કાગળ છે. સ્‍ટેનલેસ સ્‍ટીલ ખોરાકના સંગ્રહ માટે ઉતમ છે. તેમજ સ્‍ટેનલેસ સ્‍ટીલથી બનેલી પાણીની બોટલમાં પાણી અથવા અન્‍ય કોઇ લિકિવડમાં સ્‍મેલ કે મેટલનો ટેસ્‍ટ આવતો નથી.

કાગળથી બનેલા ગ્‍લાસ અને ડીશને વન ટાઇમ યુઝ તરીકે ઉપયોગી લઇ શકાય છે. કરિયાણાની બેગ અને ગિફટ રેપ જેવી વસ્‍તુઓ માટે પ્‍લાસ્‍ટિકના બદલે કાગળ એ એક ઉતમ ઇકો-ફ્રેન્‍ડલી વિકલ્‍પ છે. પહેલાના સમયમાં માટીના વાસણો અને પાણી ભરવા માટે માટીના ગોળાનો ઉપયોગ થતો હતો. હવે જયારે પ્‍લાસ્‍ટિક પર મહદ અંશ પ્રતિબંધ છે ત્‍યારે ફરીથી માટી અને તાંબા તરફ લોકો વળી રહયા છે. બજારમાં આજે તાંબા અને માટીની બોટલ પણ ઉપલબ્‍ધ થવા લાગી છે. અને તેને ખરીદવાનો ક્રેઝ પણ વધી રહયો છે. રોજિંદા જીવનમાં તાંબુ અને માટીની બોટલના ઉપયોગના ઘણા ફાયદા છે. તાંબુ તેના એન્‍ટીબેકટેરિયલ અને એસિડિટી વિરોધી ગુણધર્મો માટે જાણીતું છે જે બોટલમાં સંગ્રહિત પાણીને જંતુરહિત રાખવામાં મદદ કરે છે. વધુમાં, તાંબુ પાણીમાં પીએચ સ્‍તરને સંતુલિત કરવામાં મદદ કરે છે, તેને ઓછું એસિડિક અને વધુ આલ્‍કલાઇન બનાવે છે જે એકંદરે આરોગ્‍ય માટે ફાયદાકારક છે. માટીમાંથી બનાવવામાં આવતી બોટલ કુદરતી રીતે ઠંડક આપે છે, તે પીણાને લાંબા સમય સુધી ઠંડુ રાખવા માટે આદર્શ છે. તે પાણીમાંથી અશુદ્ધિઓને ફિલ્‍ટર કરવાની તેમની ક્ષમતા માટે પણ જાણીતા છે, જે પાણીને વપરાશ માટે સુરક્ષિત બનાવે છે. વધુમાં, માટીની બોટલો પર્યાવરણ માટે અનુﾗકૂળ અને ટકાઉ છે. તે પર્યાવરણ માટે હાનિકારક નથી.

 રોજિંદા જીવનમાં પ્‍લાસ્‍ટિકનો ઉપયોગ આ રીતે ઘટાડી શકાય

 ખરીદી કરતી વખતે કાપડની બેગ સાથે રાખો, કોપર અથવા મોટી કે સ્‍ટીલની પાણીની બોટલમાં રોકાણ કરો. સિંગલ-યુઝ પ્‍લાસ્‍ટિકની પાણીની બોટલો ખરીદવાને બદલે, ફરીથી વાપરી શકાય તેવી બોટલમાં રોકાણ કરો અને તેને દિવસભર રિફિલ કરો., સ્‍ટ્રોનો ઉપયોગ ન કરો અથવા સ્‍ટીલની સ્‍ટ્રો ખરીદી લો, જે એક કરતા વધુ વાર વાપરી શકાય., પ્‍લાસ્‍ટિકને બદલે ગ્‍લાસ અથવા એલ્‍યુમિનિયમ પેકેજિંગ પસંદ કરો, તમે ઉપયોગ કરો છો તે કોઇ પણ પ્‍લાસ્‍ટિકની વસ્‍તુઓને રિસાયકલ કરવાની અને અન્‍ય હેતુઓ માટે કન્‍ટેનરનો ફરીથી ઉપયોગ કરવાનું વિચારો.

આ ટીપ્‍સનો અમલ કરીને, આપણે પ્‍લાસ્‍ટિકના ઉપયોગને નોંધપાત્ર રીતે ઘટાડી આપણા પર્યાવરણને સુરક્ષિત કરવામાં મદદ કરી શકીએ છીએ.

મિતલ ખેતાણી (મો. ૯૮૨૪૨ ૨૧૯૯૯)