કિસાન આંદોલનની સમાપ્તીનું એલાન

MSP - વળતર - કેસ સહિતના મુદ્દે વિવાદ સમાપ્ત : સરકાર - કિસાન સંગઠન વચ્ચે સમજૂતી : ૧૧મીથી ખેડૂતોની વાપસી શરૂ : દિલ્હી સરહદેથી તંબુ ઉખેડાવા લાગ્યા : ગત ૨૬ નવેમ્બરથી ચાલતુ હતું આંદોલન

નવી દિલ્હી તા. ૯ : દિલ્હીની સરહદો પર છેલ્લા ૧૪ મહિનાથી ડટેલા ખેડૂતોએ આંદોલનની સમાપ્તીનું એલાન કર્યુ છે. આજ સાંજથી જ ખેડૂતો પાછા ફરવાનું શરૂ કરશે. સરકાર તરફથી મળેલ નવા પ્રસ્તાવ પર ખેડૂત સંગઠનોમાં સૈદ્ધાંતિક સમજુતિ પહેલા બની ગઇ હતી પરંતુ આજે બપોરે તેના પર લાંબી ચર્ચા બાદ ફેંસલો થયો છે. ટેન્ટ હટવા લાગ્યા છે અને લંગરનો સામાન ટ્રકમાં મુકવામાં આવી રહ્યો છે. ૧૧ ડિસેમ્બરથી ખેડૂતો વાપસી કરશે.

આશરે એક વર્ષથી ચાલી રહેલા ખેડૂત આંદોલનનો સુખદ અંત થયો છે. તેની સાથે જ ખેડૂતોની વાપસીનું પણ એલાન કરવામાં આવ્યું છે તે હેઠળ ૧૧ ડિસેમ્બરથી ચરણબધ્ધ રીતે ખેડૂતોની વાપસી થશે તે હેઠળ દિલ્હી - હરિયાણાની સિંધુ બોર્ડરથી શંભુ બોર્ડર સુધી જુલુસના રૂપે કિસાન દેખાવકારો જશે તે બધાની વચ્ચે કરનાલમાં પડાવ થશે. પ્રદર્શનકારીઓની વાપસી દરમિયાન હરિયાણાના કિસાન પંજાબ જતા ખેડૂતો પર પુષ્પવર્ષા કરશે. તેને ખેડૂત આંદોલન ખત્મ કરવાના એલાન તરીકે જોવાય રહ્યું છે.

ગઇકાલે કેન્દ્ર સરકાર તરફથી એમએસપી, વળતર અને કેસ સહિત અનેક મુદ્દા પર ખેડૂતોની માંગ માન્યા બાદ આ સ્થિતિ બની છે. કિસાન સંગઠનોની પ્રતિનિધિ સંસ્થા સંયુકત કિસાન મોરચાની બેઠકમાં સરકારના નવા પ્રસ્તાવ પર રાજી થવા સંમતિ બની છે. તેની સાથે જ ૧૪ મહિનાથી ચાલી રહેલું ખેડૂતોનું આંદોલન હવે સમાપ્ત થવા થઇ રહ્યું છે. ત્રણ નવા કૃષિ કાયદાની વાપસી, એમએસપી, વિજળી બીલ સહિત અનેક માંગને મનાવ્યા બાદ ખેડૂત ઘર વાપસી કરી રહ્યા છે.

આશરે એક વર્ષથી ત્રણ કૃષિ કાયદા સામે હજારો ખેડૂતો દિલ્હીને ઘેરીને બેઠા હતા અને આંદોલન કરી રહ્યા હતા. જોકે નવેમ્બરે મહિનામાં પીએમ મોદીએ રાષ્ટ્રીય સંબોધનમાં જાહેર કર્યું હતું કે સરકાર ઝૂકી રહી છે, જે બાદ શિયાળુ સત્રમાં બિલ રજૂ કરીને કાયદા રદ્દ કરવામાં આવ્યા. આ સિવાય ખેડૂતોની માંગ અનુસાર MSP પર પણ કમિટીની રચના કરી દેવામાં આવી છે ત્યારે આખરે આ આંદોલનની વિજયી સમાપ્તિ થઈ રહી છે. આંદોલનકારીઓ દ્વારા બેઠક બાદ અંતિમ એલાન કરવામાં આવશે.

ખેડૂતો અને સરકાર વચ્ચે મુકદમા, વળતર અને એમએસપીને લઈને ઝઘડો થયો હતો. એમએસપીની સરકારે કમિટી બનાવવાની વાત કરી છે. આ સિવાય હરિયાણા સરકારે વધુ વળતર આપવાની વાત કરી છે, જેના કારણે ખેડૂતો સહમત થયા છે. મુખ્ય મુદ્દો કેસોની કાનૂની કાર્યવાહીનો હતો, જેના વિશે સરકારે તાત્કાલિક પરત ફરવાનું કહ્યું હતું અને હવે ખેડૂતોના સંગઠનો સંમત થયા છે. તે માત્ર વળતર અંગે હરિયાણા અને યુપી સરકારના સૈદ્ઘાંતિક કરાર સાથે હતું. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર હરિયાણા સરકાર આંદોલન દરમિયાન મૃત્યુ પામેલા ખેડૂતોના પરિવારોને વધુ વળતર આપવા તૈયાર છે, પરંતુ નોકરી માટે નહીં. આ અંગે પ્રારંભિક મતભેદો બાદ હરિયાણાના સંગઠનો સહમત થયા છે.

MSP કાયદો લાગુ ન થાય ત્યાં સુધી ધરણા ચાલુ રાખવાનો આગ્રહ રાખનારા ખેડૂત આગેવાનોએ પણ લવચીક અભિગમ દાખવ્યો છે, જેના કારણે મામલો થાળે પડ્યો છે. ખેડૂત આગેવાનોએ સમિતિમાં ખેડૂત પ્રતિનિધિ તરીકે યુનાઈટેડ કિસાન મોરચાના સભ્યોને જ સામેલ કરવાની શરત છોડી દીધી હતી. સરકારના ઇન્ટરલોકયુટર્સ વતી દલીલ કરવામાં આવી હતી કે વડા પ્રધાનના આદેશ લીધા વિના, આના પર કોઈ પ્રસ્તાવ મૂકી શકાય નહીં કારણ કે સમિતિની જાહેરાત ખુદ પીએમ દ્વારા કરવામાં આવી છે. સરકારના પ્રથમ પ્રસ્તાવ પર પંજાબના મોટાભાગના સંગઠનો તૈયાર હતા, હરિયાણાના સંગઠનોએ બીજા પ્રસ્તાવને સ્વીકારી લીધો હતો.

તાજેતરમાં એવું જાણવા મળ્યું હતું કે સરકારે ખેડૂતોની તમામ માંગણીઓ સ્વીકારી લીધી છે અને આ સંદર્ભે કેન્દ્ર સરકાર દ્વારા સંયુકત ખેડૂત મોરચાને પત્ર પણ મોકલવામાં આવ્યો છે. હવે સૂત્રોને ટાંકીને સમાચાર આવી રહ્યા છે કે બે દિવસમાં સરહદો ખુલી જશે અને ખેડૂતો સરહદ ખાલી કરશે. યુનાઇટેડ કિસાન મોરચા સાથે સંકળાયેલા સૂત્રોનું કહેવું છે કે જે સરહદો પર ખેડૂતોનું આંદોલન ચાલી રહ્યું છે તેને ખાલી કરવામાં ૨ દિવસનો સમય લાગી શકે છે. સરકારના નવા પ્રસ્તાવ પર યુનાઈટેડ કિસાન મોરચાના પાંચ નેતાઓની કમિટીની પ્રથમ નવી દિલ્હીમાં બેઠક થઈ અને ત્યારબાદ સિંઘુ બોર્ડર પર મોરચાની મોટી બેઠકમાં પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપવામાં આવી.